Huis aan Huis

Lezen en Schrijven

De afgelopen weken hebben we met Knowledge for Children leraren getraind. Ik weet dat veel leraren niet geschoold zijn, maar ik schrik toch elke keer weer. Leraren die denken dat je best spelt als bast of leraren die oprecht verbaasd zijn wanneer ik ze vertel dat een boek gemaakt is om te lezen en niet om kinderen mee te slaan. De meeste lessen bestaan uit een klas vol kinderen die herhaalt wat de leraar zegt, maar geen idee heeft waar het over gaat.

Op dit soort momenten ben ik dankbaar voor de leraren die ik in mijn leven heb gehad. Zonder hen was ik hier niet geweest en zonder hen had ik geen columns voor Huis aan Huis kunnen schrijven. De afgelopen 1,5 jaar heb ik dat met veel plezier gedaan en ik hoop dat ik alle lezers een idee heb kunnen geven van het leven in Nigeria en Kameroen. Dit is helaas de laatste editie. Ik dank alle lezers hartelijk voor hun aandacht, en zoals we dat hier zeggen; Shortly! (Tot ziens).

Huis aan Huis Enschede, 5 november 2014

----------------

Logica

Kameroeners hebben een aparte logica. Nee, dat is niet waar, Kameroense ambtenaren en medewerkers van service verlenende bedrijven hebben een eigen logica. Deze logica brengt niet alleen mij als buitenlander tot wanhoop, ook Kameroeners verzuchten regelmatig; ‘Achja, dit is Kameroen’.

Het meest recente voorbeeld is het internetbedrijf, Camtel, de KPN van Kameroen. In principe heeft dit bedrijf verreweg het beste netwerk van Kameroen (stel je er niet teveel bij voor, voor de kenners, het is een 2G netwerk). Sinds ik terug ben uit Nederland kan ik nauwelijks inloggen en als het me al lukt om verbinding te maken, duurt het minstens een uur voor een mail is verstuurd.

Dus, maar eens een bezoekje wagen aan het Camtel kantoor. Volgens hen is er geen enkel probleem met het netwerk. Op mijn vraag waarom ik dan geen verbinding kan krijgen, kreeg ik als antwoord; ja mevrouw, daar heeft iedereen last van momenteel. Het is lastig verbinding maken en als dat toch lukt, is het erg traag. Maar verder is er geen enkel probleem met het netwerk! 

Huis aan Huis Enschede, 8 oktober 2014

-----------

Thuis in...

In augustus was ik drie weken in Nederland. Toch wel een rare ervaring na 1,5 jaar Nigeria en Kameroen. Het begon al onderweg van het vliegveld naar huis, waar ik vol verbazing uitriep; kijk nou, een blanke vrouw achter het stuur! Mijn ouders haalden hun schouders op; ja en?

Hoewel ik me in Kumbo thuis voel, was het toch ook wel prettig om gewoon op straat te lopen zonder te worden nageschreeuwd en nagestaard, om een winkel in te stappen zonder dat meteen het hele personeelsbestand achter je staat (‘kikkererwten? Zitten daar kikkers in?’) of gewoon warm te douchen zonder je af te vragen of er wel water is.

Maar toch, die Nederlandse sinaasappels, die smaken niet naar sinaasappel maar naar water… Die avocado’s, dat heeft niet zoveel met avocado te maken geloof ik en ik moet zeggen, de meeste Nederlanders zijn toch minder vrolijk en vriendelijk dan de gemiddelde Kameroener…

Volgens mij heb ik geluk, ik heb een thuis in Nederland en ik ben thuis in Kameroen. Twee werelden en ik zou geen van beiden willen missen!

Huis aan Huis Enschede, 10 september 2014

----

Het WK

Voor Kameroen is he WK voetbal dramatisch verlopen. Dat de ‘ontembare leeuwen’ drie keer verloren was jammer, dat er slechts een goal werd gescoord vervelend, maar het gedrag van de spelers was pas écht pijnlijk.

Voorafgaand aan het WK was er al veel commotie over geld, de spelers weigerden op het vliegtuig te stappen en vertrokken een dag te laat. Maar het absolute dieptepunt was de 4-0 nederlaag tegen Kroatië. De spelers van Kameroen vochten met elkaar en gaven elkaar kopstoten.

De mensen hier in Kameroen schamen zich diep. Ze zijn bang dat de hele wereld nu denkt dat alle mensen hier zo agressief zijn. Op internet ging zelfs een foto rond waarin Boko Haram werd opgeroepen de gekidnapte schoolmeisjes vrij te laten en in ruil daarvoor ’23 arrogante, overbetaalde voetballers’ in gijzeling te nemen.

Gelukkig voor Kameroen heeft Luiz Suarez zijn tanden nog in een tegenstander gezet waardoor bijna niemand meer praat over de vechtende ‘ontembare leeuwen’. En nee, de voetballers zijn niet representatief. Verreweg de meeste mensen hier zijn niet arrogant, zeker niet overbetaald en gelukkig ook niet agressief.

Huis aan Huis Enschede, 18 juni 2014

------------------

Witte was

In het regenseizoen verandert Kumbo in een grote rode modderpoel. De modder is spekglad en plakt overal aan vast. Je ziet dan ook regelmatig mensen op rubber laarzen door de stad glibberen.

Maar, niet op zondag. Op zondag gaat iedereen naar de kerk, en dat kan natuurlijk niet op kaplaarzen. Dat kan ik nog wel snappen. Maar wie bedenkt het om op naaldhakken en met lange witte jurken aan door modderpoelen te gaan lopen? Of om kleine meisjes witte lakschoentjes aan te trekken? Dat is natuurlijk vragen om problemen.

Gelukkig is de zondagsrust hier een relatief begrip. Om half zeven ’s morgens ga je, netjes in je witte kleren, naar de kerk. Maar daarna kan er wel gewassen worden. Wasmachines hebben mensen niet, dus alles gaat op de hand. Op zondagmiddag zie je dan ook overal wasgoed drogen (ook veel witte jurkjes inderdaad). Ook de winkeltjes gaan op zondagmiddag gewoon open. Ook als die winkeltjes ‘God Bless Kumbo’ of (nog mooier) ‘God never disappoints’ heten. Religie is belangrijk, maar, op naaldhakken in de modder na dan, moet het wel praktisch blijven! 

Huis aan Huis Enschede, 18 juni 2014

-------------

Verhuizen

Iedereen die wel eens verhuisd is, kent de stress. Inpakken, opruimen, uitzoeken. Verhuizen van Nigeria naar Kameroen, wat betekent dat je maar dertig kilo aan spullen mee kan nemen, is daarop geen uitzondering. Spullen die in Nederland vanzelfsprekend zijn, zijn hier bijzonder en kun je niet zo maar vinden (blikopeners bijvoorbeeld). Na dagen puzzelen, passen en meten, was alles klaar om mee te nemen. Een paar kilo bagage teveel, maar daar kun je voor bijbetalen en het alsnog meenemen.

Het vliegveld van Lagos is een beleving op zich, bagage wordt niet gescand maar handmatig gecontroleerd. Behalve als je er blijkbaar betrouwbaar uitziet. (Stel je voor wat ik voor bommen had kunnen meesmokkelen). Maar extra bagage, dat kan echt niet. Nee mevrouw, ook niet als u bijbetaalt.

Gelukkig weten Nigerianen overal een oplossing voor. Extra kilo’s in het bagageruim, dat kan echt niet. Maar twee grote tassen als handbagage, dat is geen enkel probleem. Echt een veilig idee is het niet, maar ik ben blij om nu, met mijn blikopener, in Kameroen te zijn!

Huis aan Huis Enschede, 21 mei 2014

----------------

Engels

In Nigeria worden honderden lokale talen gesproken. Omdat dat niet erg praktisch is voor nationale doelen is Engels als officiële taal ingesteld. Dit betekent onder meer dat het onderwijs in het Engels is. Dat klinkt echter mooier dan het is. Veel kinderen, en leraren, hebben moeite met de taal.

De vrijwilligers waar ik mee werk, geven onder meer Engels op middelbare scholen op het platteland. Een van hen kwam uit het oosten en spreekt net zoveel Yoruba (de grootste taal in deze regio) als ik; bijzonder weinig dus. Ze klaagde een jaar lang dat ze Engels geeft op school maar dan wel in het Yoruba moet uitleggen wat ze bedoelt.

Haar jaar als vrijwilliger is inmiddels voorbij. Ze heeft het geweldig gedaan, de overheid gaat voor 43 van haar leerlingen de nationale examens betalen omdat ze zo goed presteerden in Engels.

Ik hoop dat over twintig jaar ergens op het platteland van Kwara een dokter zit die terugdenkt aan deze vrijwilliger als degene die het mogelijk heeft gemaakt dat ze naar de universiteit kon. Dus ja, ook als individu kun je wel degelijk het verschil maken!

Huis aan Huis Enschede, 23 april 2014

----

Hagedissenpoep

Onlangs organiseerde VSO een bijeenkomst voor alle vrijwilligers en partner organisaties. Er werd gesproken over problemen in Nigeria. Een aantal partners uit het noorden van het land gaf aan dat druggebruik een groot probleem is in hun regio. Vooral het gebruik van hagedissen poep. Dat vraagt natuurlijk om een onderzoekje.

Het blijkt te kloppen. Het noorden van Nigeria is het armste en minst ontwikkelde deel van het land. Het is islamitisch, dus veel alcohol zal er niet te koop zijn. Geld voor dure drugs als cocaïne is er niet. Mensen zoeken dus naar goedkope middelen. Waaronder dus hagedissen poep.

Hagedissen zie je hier overal, dus dat is makkelijk. Je mengt de poep met een kleurstof om kleding te werven, wat speciale kruiden en water. Als je dit drinkt heeft het hetzelfde effect als een flink glas whisky. Je moet je roes uitslapen, en zo kom je je dagen zonder werk, eten en doel wat makkelijker door.

Hier in Ilorin zie ik geen druggebruik. Waarschijnlijk gebeurt dat thuis, uit het zicht van buitenstaanders. Maar of er hier ook hagedissen poep wordt gebruikt, dat zou ik toch wel graag willen weten!

Huis aan Huis Enschede, 26 maart 2014

-----------------

Jean Claude


De Nigeriaanse filmindustrie (Nollywood) is the derde filmindustrie ter wereld. Nigerianen zijn dan ook dol op films. Vooral de Nigeriaanse films, maar ook Hollywood is populair.
Mijn bijna-naam genoot Jean Claude van Damme is hier een held. Wekelijks krijg ik de vraag of Jean Claude familie van me is. Mijn antwoord is altijd; ‘Ja hij is mijn oom, vindt u niet dat ik op hem lijk?’. (‘Jaja sprekend!’)
In een land waar wie je kent belangrijker is dan wie je bent, is zo’n bekende naamgenoot best handig. Ik ben regelmatig de enige blanke die zonder tassen uit te pakken door kan lopen op een vliegveld, of die bij de grens zonder al te veel problemen wordt doorgelaten na een opmerking over Jean Claude van Damme.
Ook mijn collega gebruikt het trucje. Hij stelt me regelmatig voor aan hoge pieten (de ‘oga on the top’ zoals we die hier noemen) als; Dit is Esly van Dam, zoals Jean Claude, uit Nederland. Dan is het ijs meteen gebroken en gaan er deuren open die anders gesloten blijven. Bij gebrek aan invloedrijke familie is een bekende naamgenoot dus maar wat handig!

Huis aan Huis Enschede, 26 februari 2014

-----------------------------------

Homorechten


In de week dat heel Nederland discussieert over het al dan niet afvaardigen van de koning en koningin naar de Olympische Spelen, werd in Nigeria een wet ondertekend die homoseksualiteit strafbaar stelt. Volgens deze wet staat er een straf van maximaal 14 jaar op homoseksualiteit. Ter vergelijking, verkrachting van een vrouw kan leiden tot maximaal 7 jaar cel.
Voor mij als Nederlandse is deze wet onbegrijpelijk. Het ergste vind ik nog dat de meeste mensen het ermee eens zijn. In dit geval doet de politiek wat de mensen willen. Buitenlandse druk zal de mening van de massa niet veranderen.
Maar ik hoop van harte dat er onder de normale Nigerianen een discussie op gang zal komen. Ik geloof er niet in dat wij als westerlingen de Nigerianen moeten vertellen wat ze moeten doen. Maar de discussie kunnen we wel aanwakkeren. Misschien kunnen de Paus, acteurs en voetballers het probleem op de kaart zetten. Ik probeer in elk geval de mensen in mijn omgeving ervan te overtuigen dat homo rechten ook mensen rechten zijn. Waarschijnlijk zal ik niet veel zieltjes winnen, maar het is het proberen waard.
 

Huis aan Huis Enschede, 29 januari 2014

------


Wensen

Dit is de tijd van de goede wensen. Maar, wat wens je voor Nigeria?

Ik wens minder corrupte politici en meer mensen zoals mijn collega Moshood, die altijd voor iedereen klaar staat. Ik wens minder fraudeurs en meer mensen zoals de twaalfjarige tweeling van mijn vaste tomaten verkoopster, die me elke dag met een knuffel begroet. Ik wens minder analfabeten en meer mensen zoals mijn VSO baas Jaye die zich elke dag inzet om Nigerianen hun rechten te leren kennen. Ik wens minder Boko Haram en meer mensen zoals de vijfjarige zoon van mijn vaste bonen verkoopster die me elke dag de nieuwe Engelse woorden die hij heeft geleerd toeroept. Ik wens minder leraren die niet op hun werk verschijnen en meer mensen zoals Gbemisola, onze vrijwilliger die zelfs in het weekend nog les geeft. Ik wens minder kinderen die (onnodig) voor hun vijfde verjaardag sterven en meer mensen zoals Victoria, die een school voor dove kinderen leidt.

En natuurlijk wens ik alle 170 miljoen Nigerianen, net als alle lezers van de Huis aan Huis en mijn blog ‘eku odun tuntun!’(Gelukkig nieuwjaar!)

Huis aan Huis Enschede, week 52 2013

--------------

 

Uitdagingen

Een werkdag kent hier uitdagingen die je in Nederland niet hebt. Een paar voorbeelden:

In mijn kantoor is geen printer. Brieven schrijf je met de hand en laat je op een ouderwetse typmachine overtikken. Of je moet naar een soort copyshop. Dit leidt dan meteen naar probleem twee; er is vaak geen stroom. Oplossing is om het dubbele te betalen, dan kunnen ze het aggregaat voor je aanzetten.

Een ander probleem is dat Nigeria geen post systeem kent. Wanneer wij een brief willen sturen, moeten we die zelf wegbrengen. Zolang het in Ilorin is, gaat het nog wel. Maar wanneer we een officiële brief naar het VSO kantoor in Abuja willen sturen, vraagt dat heel wat planning. Internet gaat via een modem en dat is beslist niet betrouwbaar.

Tot slot, de ‘oga on the top’, de grote baas, gaat voor alles. Je kunt een trainingsruimte reserveren en op de dag zelf ontdekken dat de ‘oga on the top’ een afspraak heeft in die zaal. Dan moet je maar een andere plek vinden voor de training.

Gelukkig zijn we hier niet voor een gat te vangen en vinden we altijd wel een oplossing!

Huis aan huis Enschede, 27 november 2013

-----------------

 

 

'419'

Ik heb de afgelopen jaren flink wat landen en daarmee ook vliegvelden bezocht. Over het algemeen word je op het vliegveld van harte welkom geheten in het betreffende land. Zo niet in Nigeria. Bij aankomst in Abuja is het eerste wat je ziet een groot bord dat je waarschuwt tegen ‘419’.

Dit cijfer verwijst naar het artikel in het Nigeriaanse wetboek van Strafrecht waarin wordt gesproken over (internet)fraude. In Nederland is ‘Nigerian Scam’ ook een bekend fenomeen. Dat veel van dit soort frauduleuze e-mails al lang niet meer uit Nigeria afkomstig zijn doet er niet toe.

‘419’ is voor Nigerianen een bekend begrip wanneer het gaat om fraude. In mijn buurt staat op veel muren van huizen geschilderd dat het huis niet te koop is ‘pas op voor 419’ staat er bij. Een bekende ‘419’ truc is mensen mee loodsen naar een huis waarvan de bewoners een week weg zijn. Oplichters doen zich voor als eigenaars en verkopen het aan, vaak nietsvermoedende, klanten. Wanneer je terugkomt uit Lagos woont er dus een andere familie in je huis.

Toch best aardig van de Nigeriaanse overheid om alle bezoekers al bij aankomst te waarschuwen!

 

Huis aan Huis Enschede, 6 november 2013

--------

NGVP

Onlangs hebben we afscheid genomen van het vijfde team van National Volunteers. Zij hebben een jaar lang gewerkt in scholen op het platteland van de staat. Hier zijn vaak niet genoeg docenten, vooral voor Engelse taal, exacte vakken. Vandaar dat VSO en het Ministerie voor Onderwijs jonge afgestudeerde Nigerianen inzetten om les te geven in het voortgezet onderwijs.

Hoe het er op een Nigeriaanse plattelandsschool aan toegaat, is voor ons Nederlanders soms moeilijk te begrijpen. Klassen van 150 leerlingen, geen boeken (of alleen oude boeken met gedateerde informatie), kinderen die zelf een stoel en tafel mee moeten nemen naar school of klaslokalen zonder schoolbord. Leraren zijn regelmatig afwezig, hun inkomen is soms zo laag dat ze twee dagen in de week in een ander baantje moeten bijklussen om rond te kunnen komen.

De vrijwilligers worden getraind in onderwijsmethoden, vooral om ze te stimuleren om niet alleen maar te praten maar de leerlingen actief te betrekken bij hun lessen. Meer dan 1750 leerlingen hebben het afgelopen jaar les gehad van onze vrijwilligers. Een van de vrijwilligers vertelde dat vorig jaar 60% van de leerlingen in zijn school zakte voor het externe examen natuurkunde, na een jaar les van een vrijwilliger is 95% geslaagd. Zoals we hier zeggen: well done!

Huis aan Huis Enschede, 16 oktober 2013

 

 --------------------------------

De liefde van de man...

De Nigeriaanse keuken is de trots van veel Nigerianen. Regelmatig word ik op straat aangesproken door wildvreemden die mij vragen waar ik vandaan kom en welke Nigeriaanse gerechten ik heb gegeten. Wanneer ik op straat een geroosterde maïskolf koop (volgens mij toch niet echt iets bijzonders of typisch Nigeriaans) is iedereen bijna hysterisch enthousiast; kijk ze eet ons eten!

Onlangs stapte ik met een Nigeriaanse vriend in een gedeelde taxi. Na de gebruikelijke vragen (aan hem natuurlijk, niet aan mij) over waar ik vandaan kom en wat ik hier doe, kreeg hij een berg aan adviezen over zich heen.

Uiteindelijk kwam de rest van de passagiers tot de conclusie dat hij niet met mij moest trouwen, want ik kan geen amala (een soort pap) koken. En wat moet je nou met een vrouw die dat niet kan? Hij probeerde nog wel uit te leggen dat ik wel andere dingen kan koken. Ja, zeiden de andere passagiers, maar geen egusi soep (een ander traditioneel gerecht).

Het hele gesprek ging in het Yoruba en pas later kreeg ik de uitleg wat er zoal was besproken. Gelukkig konden we er toen samen erg om lachen. Hij heeft me beloofd me te leren hoe ik amala en egusi soep kan koken, zodat hij de volgende keer kan zeggen; ja hoor dat kan ze wel!

Huis aan Huis Enschede, 18 September 2013

--------------

 

Verkeer

‘Drive to arrive alive of ‘Drive as it was your family in the other vehicle’. Deze slogans, rij om levend aan te komen of rij alsof je familie in de andere auto zit, vind je veel langs de Nigeriaanse wegen. Een autorit hier is echt een survival tocht. De wegen en auto’s zijn slecht, een rit over 350 kilometer duurt minimaal 8 uur.

Het recht van de sterkste is niet van toepassing, het is het recht van de brutaalste en de dapperste. Hand op de claxon en gas geven, dat omschrijft de rijstijl hier het beste. Je kunt namelijk best met vijf auto’s naast elkaar op een tweebaansweg rijden. En die tegenligger heeft ook ruimte in de berm om uit te wijken, dus waarom zou je niet die vrachtwagen nog even inhalen.

Nigerianen kennen het gevaar van de wegen. Verkeersongelukken zorgen hier voor veel meer dodelijke slachtoffers dan terrorisme of AIDS. Maar in plaats van de rijstijl aan te passen, beroept een Nigeriaan zich voor bescherming liever op het hogere. Veel auto’s en vooral vrachtwagens zijn versierd met religieuze spreuken of tekeningen. Afhankelijk van de religie van de chauffeur worden Goden en Profeten aangeroepen ter bescherming.

Zolang de Nigeriaanse overheid liever geld investeert in reclameborden dan in het onderhoud van wegen en de chauffeurs hun lot volledig in handen leggen van hun God, zit er niet veel anders op. Ook voor mij, ik vestig mijn hoop om levend aan te komen voorlopig ook maar op de schietgebedjes!

Huis aan Huis Enschede, 4 September 2013

-----------------

 

Leven en dood

Nigerianen leven met de dood. Jaarlijks sterven 89.700 baby’s voor ze een dag oud zijn. Per duizend kinderen die worden geboren, sterven er 73 voor hun eerste verjaardag (tegen drie per duizend in Nederland). Voor rouw is nauwelijks tijd en ruimte.
Vlak voor mijn komst naar Nigeria is de oudste zoon (12)van mijn collega verongelukt. Hij stond te dicht bij het aggregaat, dat vloog in brand en zo is de jongen uiteindelijk levend verbrand. Afschuwelijk natuurlijk en ik kan me heel goed indenken dat mijn collega hier vier maanden later nog niet overheen is. Maar je verdriet tonen, dat is hier niet gebruikelijk, zeker niet als man.

Ik probeer hem zo goed mogelijk te steunen. Een paar andere collega's doen soms ook pogingen hiertoe. Met wisselend succes. Zo kwam een collega aan met het verhaal dat zijn hond dit weekend was doodgegaan. Zijn vrouw en kinderen moesten daar om huilen, maar hij niet omdat in de Bijbel staat dat God overal een bedoeling mee heeft.

Dat God overal een bedoeling mee heeft, dat is iets waar mijn (islamitische) collega het helemaal mee eens is en waar hij ook daadwerkelijk steun aan heeft. Maar om de dood van je hond te vergelijken met de dood van iemands zoon, dat gaat mij dan wel weer wat ver. En als mijn collega na zo'n gesprek zegt; 'weet je Esly, het is allemaal net een boze droom!' dan kan ik er niets aan doen dat ik me wel afvraag welke bedoeling God hiermee gehad kan hebben.

Huis aan Huis Enschede, 24 juli 2013

--------------

Never Expect Power Again

Zo rond half acht ’s avonds gaat er regelmatig gejuich op in mijn buurt. De kinderen schreeuwen en je hoort ook de vrouwen blij zijn. NEPA! Jaaah! NEPA!

NEPA, officieel National Electric Power Authority, is onder Nigerianen echter beter bekend als ‘Never Expect Power Again’ (verwacht nooit meer stroom). Dat zegt wellicht genoeg over de betrouwbaarheid van het elektriciteitsnetwerk.

En ja, we zitten regelmatig urenlang zonder stroom. Er is geen patroon in te ontdekken, soms gaat het dagenlang goed en zijn er storingen van slechts twee of drie uur, soms heb je twee dagen lang helemaal geen stroom. Net als de rest van de buurt waarschuwen mijn huisgenote en ik elkaar ook als de stroom per ongeluk weer aan gaat: Er is NEPA! Dan moeten we snel alles opladen wat opgeladen kan worden.

Ook mijn kantoor, het provinciale Ministerie van Onderwijs, heeft te kampen met stroomstoringen. Er is een aggregaat, maar die gaat alleen maar aan als de grote baas, de honoured commissioner, aanwezig is. Ik weet dus elke ochtend precies hoe laat hij aan komt; vanmorgen gingen om 9.22 uur de lampen aan.

Stroomstoringen zijn hier geen onderwerp in het acht uur journaal, ze horen bij de dagelijkse routine. Net als de Nigerianen weet ik inmiddels ook niet meer beter. De afkorting Never Expect Power Again lijkt niet te kloppen, de stroom komt altijd terug. Maar wanneer, dat blijft altijd spannend!

Huis aan Huis Enschede, 26 juni 2013

--------------------

Mijn fiets en ik

Ilorin kent geen systeem van bussen of trams zoals we dat in Nederland kennen. Er rijden hier groen-geel geverfde auto’s, de een nog ouder en krakkemikkiger dan de ander, rond als taxi’s. Deze deel je met nog drie of vier mensen. Je staat langs de kant van de weg en als er zo’n taxi langs komt roep je zo hard mogelijk je bestemming. Als dat op de route ligt van de andere passagiers, kun je instappen.

’s Morgens is dit meestal geen probleem, veel taxi’s gaan wel in de richting van het ministerie waar ik werk. Maar ’s middags weer thuis komen, dat is nog wel eens lastig. Daarom heb ik besloten een fiets te kopen zodat ik op de fiets naar mijn werk kan. Hoe Hollands kan het worden!

Een blanke op een fiets is hier echt een attractie. Ik verwacht dat de komende maanden het aantal ongelukken in Ilorin zal toenemen omdat alle automobilisten en motorrijders die ik tegenkom meer aandacht hebben voor mij dan voor de weg.

Ook voor mijn collega’s is mijn fiets (en het feit dat ik er nog op rij ook!) een belevenis. De eerste dag dat ik op de fiets naar mijn werk kwam begroette mijn collega iedereen met; goedemorgen! Esly heeft een fiets gekocht!

We moeten er allemaal aan wennen, ik aan zeven kilometer heuvelop in de Nigeriaanse hitte fietsen, en de rest van de stad aan het feit dat ik dat überhaupt doe.

Huis aan Huis Enschede, 29 mei 2013

  -----

Telefoon

Linker duim… Linker wijsvinger… Rechter duim… Rechter wijsvinger. Ik moet mijn vingerafdrukken geven. Niet omdat ik word verdacht van iets crimineels. Nee, gewoon omdat ik een simkaart wil kopen om een Nigeriaans telefoonnummer te krijgen. En dat nummer is nu voor eeuwig aan mij en aan mijn vingerafdrukken verbonden.

Eerst heb ik al met veel moeite samen met de medewerker van de telefoonaanbieder een formulier ingevuld. Je naam (van Dam, zoals Jean Claude), de naam van je moeder (de Jonge… dat was teveel, dat moest ik zelf intikken), wat is je religie (zeggen dat je geen religie hebt is geen optie, dus zeg ik netjes Christen). Vervolgens moeten mijn vingerafdrukken worden genomen en wordt er een foto genomen. Erg overbelicht natuurlijk want die camera staat afgesteld op een foto van een Afrikaan en dan ben ik als Nederlander wel erg wit.

Omdat bellen van de ene aanbieder naar de andere duurder is dan naar een nummer van je eigen aanbieder, hebben veel Nigerianen meerdere mobieltjes. Zo werd de telefoon een statussymbool, veel meer dan een apparaat waarmee je gewoon je vrienden kan bellen.

Maar je kunt je mobieltje ook gebruiken om op de hoogte te blijven van de prijzen van de producten die je aanbiedt op de markt. Bovendien kun je je telefoon opladen wanneer er stroom is en kun je hem vervolgens ook als er weer eens geen stroom is gewoon blijven gebruiken. Erg nuttig dus.

Maar die vingerafdrukken… Nemen ze de mobiele telefonie daarmee niet wat al te serieus?

Huis aan Huis Enschede, 1 mei 2013

------------

Pasen

Pasen in Nigeria. Voor de Christenen hier een belangrijke feestdag. Maar Christelijke feestdagen gaan hier ook gepaard met spanning. In de laatste jaren zijn er, vooral in het noorden van het land, regelmatig aanslagen gepleegd op kerken.

Hier in Ilorin valt het gevaar mee, Moslims en Christenen leven hier over het algemeen vreedzaam samen. Voor de Sint Jozef kathedraal, waar mijn huisgenootje en ik heen gaan om Pasen te vieren, staan een paar gewapende politiemannen. Maar verder zie je geen extra veiligheidsmaatregelen. In sommige steden, zoals de hoofdstad Abuja, worden elke zondagochtend alle straten rondom een kerk afgesloten door zwaar bewapende mannen.

De dienst die wij bezoeken is drukbezocht, wanneer wij om kwart voor negen aankomen (de dienst zou volgens onze collega’s om negen uur beginnen) zit de kerk al tjokvol. Op het balkon is nog ruimte. Van bovenaf zien we een Nigeriaanse kerkdienst. Hier geen zware klanken van het orgel, maar opzwepende drums. Geen dominee in stemmig zwart die een donderpreek afsteekt, maar een vrolijke man die er zichtbaar plezier in heeft om iedereen zo nat mogelijk te maken met zijn wijwater. En geen zwijgende gemeenschap van gelovigen, maar honderden mensen die hardop bidden en zo nu en dan ‘Halleluja’ roepend opspringen. Wanneer de voorganger zich verspreekt en ons ‘merry Christmas’ toewenst, barst iedereen in lachen uit.

Een paar kinderen worden gedoopt. Ik zie vol verbazing de geschenken die de familieleden aan de kerk geven; eieren, levende kippen, flessen water en zelfs rollen toiletpapier. De behoeften van de Nigeriaanse kerk, lijken bijzonder werelds!

Huis aan Huis Enschede, 3 april 2013

------

Nigeria

Nigeria. Voor veel mensen het land van corruptie, terrorisme en internet criminaliteit. Maar Nigeria is ook het land waar meer dan 100 miljoen mensen leven van minder dan € 1,50 per dag en het land waar 10,5 miljoen kinderen niet naar school gaan. En vanaf maart 2013 is Nigeria ook mijn thuis, het land waar ik ga wonen en werken als ontwikkelingswerker voor VSO.

Wat bezielt je om je leven in Nederland op te geven en in Nigeria, voor een lokaal salaris aan het werk te gaan? Ten eerste heb ik altijd naar Afrika gewild. Maar ik heb ook echt iets willen bijdragen. Ik vind VSO dé organisatie om dat mee te doen. Als VSO-er werk je op verzoek van een lokale organisatie, tegen een lokaal salaris, woon je tussen de gewone Nigerianen en krijg je een veel betere indruk van hun leven en problemen.

Een van de problemen waar veel Nigerianen mee te maken hebben, is de enorme bureaucratie. Hier heb ik inmiddels ook kennis mee gemaakt bij het aanvragen van mijn visum. Onder andere de Nigeriaanse Immigratiedienst moest toestemming geven voor mijn komst naar het land. Op dit document heb ik zes weken gewacht, met als gevolg dat mijn vertrek noodgedwongen twee weken is uitgesteld.

Bureaucratie en corruptie zijn twee zaken waar ik veel mee te maken zal krijgen en waar ik het moeilijk mee ga krijgen. Hier moet ik mee om leren gaan. Niet voor niets bestempelt mijn reisgids Nigeria als ‘Africa for the very experienced’. Of ik Nigeria-proof ben? De tijd zal het leren!

Huis aan Huis Enschede, 6 maart 2013

Voor de Huis aan Huis Enschede zal ik met enige regelmaat een column schrijven over mijn leven in Nigeria. Een week na het publiceren in de krant, zal de column ook hier worden geplaatst.